W przygotowaniu kiszonki do karmienia bydła najważniejsza jest jej JAKOŚĆ. Jeśli mówimy jakość kiszonki to od razu myślimy o najszybszym stworzeniu warunków beztlenowych.Coraz większe uznanie rolników zyskuje zakiszanie pasz w szczelnym rękawie foliowym.
Niektórzy rolnicy mają nawet własną prasę silosującą, inni korzystają z pomocy firmy usługowej, która kompleksowo zorganizuje zbiór, zwózkę z pola i zapakowanie zakiszanego materiału do rękawów kiszonkarskich. Jakie argumenty przemawiają za takim rozwiązaniem? Dlaczego opłaca się stosować takie rękawy?
CZAS jako kluczowy element zbioru
Szybkie napełnianie rękawa czy silosu i stworzenie w nim warunków beztlenowych pozwala na uzyskanie kiszonki praktycznie bez strat. Im dłuższy czas napełniania silosu (rękawa), tym większe ryzyko popsucia paszy. Nowoczesne prasy silosujące wtłaczają i ubijają materiał zielony z wydajnością 120-130 ton na godzinę. Przykładowo: zbiór zielonek (trawa, lucerna) lub całe rośliny kukurydzy z powierzchni 10 ha trwa tylko 2-3 godziny!!! Przy takim tempie pracy rękawy foliowe są poważną alternatywą wobec silosów przejazdowych.
Minimalne straty
Sama technologia nie jest zbyt skomplikowana. Pociętą zielonkę lub inny rozdrobniony materiał roślinny wtłacza się do rękawa kiszonkarskiego pod dużym ciśnieniem za pomocą prasy silosującej. Maszyna umożliwia bardzo mocna i równomierne ubicie materiału w rękawie, co gwarantuje uzyskanie całkowicie beztlenowych warunków. Dzięki temu kiszonki z rękawa mają bardzo dobrą jakość, a straty są minimalne (rzędu 1-2%). Dla porównania w tradycyjnym silosie lub na pryzmie zepsuciu może ulec nawet 10-20% paszy. Przyjmując, że cena rynkowa 1 tony kiszonki z kukurydzy kosztuje 150 zł to straty wyniosą ok. 15-30 zł do każdej zakiszonej tony. Spleśniała pasza to koszt w gospodarstwie i pogarsza również zdrowotność zwierząt. Zepsuta pasza jest źródłem mikotoksyn, które negatywnie wpływają na rozród i wydajność mleczną.
Ile to kosztuje?
Koszt zakupu rękawa to wydatek 8-10 zł / t kiszonki. Można skorzystać (i tak się najczęściej praktykuje) z firm świadczących usługi w zakresie pakowania. Cena kompletnej usługi wraz z folią jest obecnie w granicach 25-30 zł / t oraz ok. 60 zł kiedy potrzeba dodatkowo śrutować (wilgotne ziarno kukurydzy). Podnosi to koszt dawki kiszonek o ok. 1,0 -1,5 zł /dz/szt.i ok. 0,3 – 0,5 zł cenę pasz treściwych. Ten koszt jest jednak skompensowany przez niemal całkowity brak strat w kiszonce z rękawa. Bo przecież zepsuta pasza też kosztuje.
Nie zapomnij o inokulancie (zakiszaczu)
Inokulant (potocznie nazywany zakiszaczem) to specjalnie dobrane szczepy bakterii fermentacji mlekowej, które zapewniają bardzo dobrą jakość materiałów trudno zakiszających się (trawy, lucerna) lub większą stabilność tlenową i uniknięcia wtórnej fermentacji (kukurydza, ziarno kukurydzy). Ostatnio pojawiły się zakiszacze wzbogacone o enzymy. Polecamy nasze zakiszacze AGROSILE. Firmy usługowe zwykle dysponują aplikatorem zamontowanym na prasie silosującej.
Rękaw foliowy a silos przejazdowy
Rękaw kiszonkarski według nas jest dużo bardziej elastycznym rozwiązaniem niż silos przejazdowy. Silos jako budowla pozostaje na jednym miejscu przez przez wiele lat i nie da się jej przemieścić. Wymaga też jednorazowo dużych nakładów finansowych, zwykle z kilkunastoletnim kredytem. Z powodu swojej wielkości silosy stoją w pewnej odległości od obory. Dochodzą więc codzienne koszty transportu kiszonki. Wielką zaletą kiszenia w rękawach jest ich mobilność. Można go umieścić blisko obory. Zwykle rozkłada się je pasami wzdłuż budynku lub na wolnych placach. Wystarczy utwardzone miejsce i około 1 metra przestrzeni po bokach.
Podsumowanie – zalety
- jakość paszy: szczelnie zamknięty rękaw gwarantuje warunki beztlenowe, minimalne straty i pożądane poziomy białka i energii
- 1 osobowy nadzór: proces napełniania rękawa kontrolowany jest przez jednego człowieka
- lokalizacja: dowolna miejsce na rozłożenie rękawa, blisko obory. Wymagane jest jedynie 1 metr z każdej strony dla łatwego wybierania kiszonki. Lokalizację można zmieniać co roku
- wszechstronność: nie ma ograniczeń co do rodzaju pasz
- wysoka wydajność: nowoczesne maszyny mogą zagęszczać do 4 ton zielonki / minutę